Velsertunnel

Velsertunnel: Een tijdloze klassieker vernieuwd met innovatieve technieken 

 De Noord-Hollandse Velsertunnel, een icoon van de Nederlandse infrastructuur, onderging in 2016 een grondige renovatie omdat de veiligheidsvoorzieningen waren verouderd en de bovenzijde van de tunnel was flink beschadigd door vrachtverkeer. Sweco heeft in dit project een cruciale rol gespeeld, waarbij we onze expertise op het gebied van digitalisering, tunnelbouw, innovatie en projectmanagement hebben ingezet om een veilige en duurzame oplossing te realiseren. 

De tunnelrenovatie in detail 

Tijdens de renovatie onderging de Velsertunnel een complete transformatie. De technische installaties, essentieel voor de veiligheid en het functioneren van de tunnel, werden volledig vernieuwd. Vluchtwegen werden verbeterd door de vluchtdeuren dichter bij elkaar te plaatsen en de ventilatietorens aan te passen. Ook de doorrijhoogte werd vergroot, waardoor vrachtverkeer soepeler door de tunnel kan rijden. Tegelijkertijd kreeg het wegdek kreeg nieuw asfalt.   

Om de luchtkwaliteit te verbeteren, zijn er nieuwe ventilatieschachten gebouwd, die in de volksmond wel ‘hyacinten’ worden genoemd vanwege hun unieke ontwerp. Deze schachten, die zowel verse lucht aanvoeren als vervuilde lucht afvoeren, zijn een opvallend kenmerk geworden van de vernieuwde tunnel. De ventilatiegebouwen staan in de  Top 100 van Nederlandse monumenten uit de wederopbouwperiode 1940-1958 en sinds 2014 op de Rijksmonumentenlijst. 

Een uitdaging op tijd 

De renovatie van de Velsertunnel was een complexe operatie met een strakke tijdlijn. Het was van essentieel belang om de tunnel tijdens de werkzaamheden zo min mogelijk te sluiten om de verkeershinder te beperken. Bouwconsortium Hyacint, het consortium dat gevormd werd door Besix, Dura Vermeer, Spie en Croon Elektrotechniek, kreeg van Rijkswaterstaat negen maanden de tijd om de tunnel aan te passen aan liefst 5.000 nieuwe veiligheidseisen. De beperkte uitvoeringstijd zette het team ertoe aan om de werkzaamheden aan de Velsertunnel met chirurgische precisie voor te bereiden.  

Innovatie als sleutel tot succes 

Met 3D-modellering en Bouw Informatie Management (BIM)) ontwikkelden onze experts een innovatieve aanpak om de renovatie binnen de gestelde tijd en met de gewenste kwaliteit te realiseren.   

Met behulp van 3D puntenwolken (3D scans) maakten we eerst een 3D-model van de bestaande Velsertunnel. In dat model gingen aannemers en onderaannemers samen aan het werk. Wij ondersteunden het volledige team door alle nieuw te maken en te plaatse objecten minutieus te ontwerpen in 3D. Hierbij monitorden we ook de raakvlakken met het profiel van vrije ruimte. Door de tunnel tot in detail te visualiseren kon het team maar liefst 1.032 complicaties voorkomen. 

Prototype Digital Twin

Het BIM model hebben we ook omgezet in een Virtual Reality (VR) omgeving. Zo konden we de impact van ontwerpbeslissingen simuleren om verschillende verkeerskundige aspecten te toetsen.  De VR omgeving hebben we vervolgens voor het eerst gebruikt in een prototype van een ‘Digital Twin’, een digitale tweeling. Een gedetailleerd virtueel model van de tunnel dat ons in staat stelde om de werking van de technische installaties en de software al in een vroeg stadium te testen en aan te passen. Denk hierbij aan zaken als ventilatie, verlichting en noodsystemen. Door deze innovatieve aanpak en minutieuze voorbereiding was de Velsertunnel in een recordtijd van 5 maanden af.  

Samen hebben we niet alleen de renovatietijd verkort, maar ook de kwaliteit en veiligheid van de tunnel aanzienlijk verbeterd. Weggebruikers profiteren hier nu van met een veiligere en comfortabelere reis door de tunnel. – Jaap de Boer, business unit manager information engineering bij Sweco

Resultaten die tellen 

De renovatie van de Velsertunnel is bekroond met de ‘Betonprijs 2017’ in de categorie restauratie/reparatie. Daarnaast hebben onze eigen experts de ‘EBP BIM Award Infrastructure’ ontvangen voor het innovatieve gebruik van BIM bij dit project. 

De jury bekroonde het project vanwege de zeer risico- en kansengedreven BIM-strategie die werd geïmplementeerd. Het project viel op door de innovatieve combinatie van BIM, system engineering, 3D-scannen, Virtual Reality en mobiele applicaties. Ook de veelheid aan gecombineerde technologieën en processen is een pluspunt. – Bouwkroniek, juryrapport EBP BIM award 

De toekomst van de tunnel 

Dankzij de renovatie voldoet de Velsertunnel aan de veiligheidsnormen en is klaar om nog vele jaren dienst te doen. Sweco is trots op onze bijdrage aan dit iconische project.