Suikerterrein: ruw en ruig verandert in groen en uitnodigend
Hoe is het nu met het voormalige industriegebied in Groningen?
Het stroomlijnen van complexiteit bij gebiedsontwikkeling
Het terrein van de oude Suikerfabriek in Groningen is volop in ontwikkeling. Groningers kunnen er straks wonen, werken en studeren met ruimte voor veelzijdige ontspanning. Maar om het gebied geschikt te maken voor de bouwwerkzaamheden, moet eerst het nodige grondwerk worden uitgevoerd. Daar komt best wat bij kijken. Zo ook bij de oude Suikerfabriek.
“Herontwikkeling van dit bestaande gebied is zeer uitdagend, omdat het plaatsvindt in een complexe stedelijke omgeving”, volgens Jeroen Hermans, adviseur geotechniek. “Bij dit project hebben we aan de wieg gestaan van het plan en werken nu aan de uitvoering ervan. We werken schouder aan schouder met onze partners om ervoor te zorgen dat het een echt bruisend gebied wordt.”
Herontwikkelen op bestaand terrein. Wat komt daar allemaal bij kijken?
Om te beginnen, moet er tussen het terrein en de stad een veilige route worden gecreëerd. Tussen de Suikerzijde en de binnenstad is een fietsroute ontworpen, die aansluit op bestaande infrastructuur: onder de bestaande wegen, viaduct van de westelijke rondweg en onder het spoor door.
Edwin Bakker, adviseur kunstwerken: “Wij hebben de gemeente Groningen geadviseerd over de uitvoering van het werk. Er zijn namelijk wel wat uitdagingen. Met name op het gebied van geotechniek, een vakgebied dat zich richt op alles wat nodig is om (ondergronds) bouwen mogelijk te maken. Denk aan funderingen, bouwputten en damwanden. Geotechnische berekeningen zijn van essentieel belang om de gemeente een goede basis te geven om op een veilige manier, en met minimale overlast voor de omgeving, een doorgaande fietsroute te laten bouwen.”
Constructie onderdoorgang
Voor de fietsroute hebben onze experts eerst een referentieontwerp opgesteld op basis van het bindende beeldkwaliteitsplan van de gemeente Groningen. In het beeldkwaliteitsplan heeft de gemeente exact beschreven hoe het uiterlijk van een bouwwerk en de omgeving eruit moet komen te zien. Vervolgens hebben we een constructie ontworpen met een betonnen vloer en stalen damwanden. Deze stalen damwanden plaatsen we om de bouwput stabiel te maken. Hierdoor is de bouwput grond- en waterdicht, waardoor deze niet voortdurend onderloopt met grondwater.
Om te bepalen wat de invloed is van het aanbrengen van damwanden op de omgeving heeft Sweco op basis van uitgebreide berekeningen het ontwerp opgesteld. Met extra aandacht voor het viaduct in de westelijke ring, de spoorbrug over het Hoendiep en het Studenten Hotel. Het Studenten Hotel is niet gefundeerd op palen, maar op staal. Hierdoor heeft de vervorming van de damwand tijdens het ontgraven invloed op het gebouw met mogelijke scheefstand en schade tot gevolg. “Ook hebben we veel energie gestoken in het schadevrij installeren van de bouwkuip naast de spoorbrug en het viaduct. Bouwen naast de spoorbrug, gebouwd eind 19e eeuw, was extra spannend omdat deze bestaat uit een kwetsbare metselwerkconstructie gefundeerd op houten palen.” vertelt Edwin.
De fietsonderdoorgang kruist met de Laan 1940-1945 en het spoor Groningen – Sauwerd. Hier zijn drie brugdekken over de onderdoorgang gelegd, twee voor het autoverkeer en één voor het treinverkeer.
Uitvoeringsfase
“Voordat de aannemer tot de daadwerkelijke uitvoering overging, hebben we het uitvoeringsontwerp van de aannemer getoetst”, vervolgt Jeroen. Het uitvoeringsontwerp is de vertaling van de aannemer van het definitief ontwerp van Sweco naar een voor hem uitvoerbaar werkplan. De aannemer kan bijvoorbeeld een andere uitvoeringsmethode kiezen die beter past bij zijn materieel en besparingen doorvoeren.
“Op basis van de bouwrisico’s hebben we het ontwerp van de fundering van de spoorbrug over de onderdoorgang en de ontwerpen van de damwanden in en rondom het spoor van de aannemer beoordeeld. Daarnaast hebben we ook diverse andere geotechnische werkplannen getoetst. Zoals een analyse van het aanbrengen van de palen op de bestaande spoorbrug over het Hoendiep en een voorspelling van de trillingen, waarin een beschouwing is opgenomen van de invloed van de aanbrengwijze van de damwanden op de diverse objecten in de omgeving. Tijdens de werkzaamheden hebben we continu gemonitord of de overlast voor omwonenden acceptabel was.”
Met een gedegen voorbereiding van de fietsroute kan de gemeente de Suikerzijde in Groningen verder herontwikkelen. Een bijzondere locatie in de stad: voor ondernemers een plek om te werken, voor studenten een plek om te wonen en voor anderen een plek voor vertier.
