Bommen opsporen nabij Schiphol

Locatie

Rijssenhout

Klant

Provincie Noord-Holland

Doel

Opsporen ontplofbare oorlogsresten zodat bedrijven met kassen zich veilig in het gebied kunnen vestigen

SDG 11 duurzame steden en gemeenschappen

Onderzoek ontplofbare oorlogsresten 

Iedereen weet dat de Explosieven Opruimingsdienst Defensie (EOD) niet-ontplofte bommen veilig uit de weg ruimt. Echter, wie vindt deze bommen eigenlijk en maakt het mogelijk dat de EOD haar explosieve werk kan doen. Bij de Kruizemuntweg in Rijsenhout, net onder de rook van Schiphol, deed Sweco het onderzoek naar ontplofbare oorlogsresten. Naast wat kleine bommen vonden we ook een flinke vliegtuigbom die op scherp stond. Samen met de EOD zorgden we voor de juiste voorbereidingen om deze bom veilig te laten ontploffen.

Rijssenhout-Kas-binnen

Ruimte maken voor woningbouw

De Kruizemuntweg in Rijsenhout vormde in WOII een belangrijke strategische plek omdat het vlakbij het voormalige schijnvliegveld Aalsmeer ligt. Dit schijnvliegveld diende als afleidingsmanoeuvre voor geallieerde piloten zodat zij hun bommen niet op Schiphol lieten vallen. Daarnaast was het voor Duitse vliegtuigen een oefen- en afwerpterrein. Vandaar dat hier nog steeds veel oorlogsresten in grond zitten. Dit weet iedereen in de regio. Zo lang de grond met rust gelaten wordt, is dit geen probleem. De Provincie Noord-Holland heeft nu echter het bestemmingsplan gewijzigd om kassen naar dit gebied te kunnen verplaatsen. Hiermee creëren ze ruimte voor woningbouw op de plek waar de kassen nu staan.

Speuren naar bommen

Aangezien Sweco al in de directe omgeving bezig was met soortgelijk werk konden we makkelijk schakelen voor het onderzoek naar ontplofbare oorlogsresten aan de Kruizemuntweg. Voor circa 14,5 hectare, oftewel zo’n 29 voetbalvelden, bepaalden we met een oppervlakte- en dieptedetectie waar en op welke diepte ijzerhoudende objecten in de ondergrond lagen. Op een diepte variërend van 1,5 tot 4 meter vonden we meerdere significante objecten. Voorzichtig hebben we deze vervolgens bloot laten graven zodat we konden zien wat voor objecten het waren.

Dit was een project met bijzondere uitdagingen. Beperkte tijd, afstemming met meerdere onderaannemers tegelijk, situaties met zoute kwel en asbest, en dan ook nog het vinden van meerdere bommen maakte het een mooie cocktail. Ik ben er trots op dat we met een gestructureerde aanpak en goede afstemming met alle betrokkenen en belanghebbenden alle uitdagingen hebben kunnen tackelen. – Thijs Klomp, Projectleider environmental consultancy bij Sweco

Tricky vondst

We troffen enkele bommen aan, waaronder ook een flinke vliegtuigbom, een Britse 250-ponder. Dat gebeurt niet vaak. De EOD kon de kleinere bommen direct veilig tot ontploffing brengen. Voor deze flinkerd waren meer voorzorgsmaatregelen nodig. De vliegtuigbom bevatte 59 kilo aan explosief materiaal, stond op scherp en had een zeer gevoelig ontstekingsmechanisme. Dit maakte verplaatsen onmogelijk. Echter, de bom lag vlakbij de drukke A4 snelweg, direct onder de aanvliegroute van Schiphol en nabij twee sierteeltbedrijven en een woning. Ook lag er een hogedruk-CO2-leiding binnen de invloedsfeer van de bom. Redenen te meer om zeer voorzichtig te werk te gaan.

Opgraving vliegtuigbom
15000

Sonderingen in drie maanden

29

Voetbalvelden groot terrein in kaart gebracht

110 +/-

Meter afstand van hoge druk CO2-leiding

Veilig ontploffen

Uit onderzoek bleek dat de A4 niet afgesloten hoefde te worden maar het luchtruim moest wel in een straal van 150 meter rond de vindplek op slot. De hogedruk-CO2-leiding en funderingen van de kassen van sierteeltbedrijven beschermden we door een gleuf van drie meter diep en één meter breed rondom de bom te graven waardoor de grondschok opgevangen kon worden. Nadat de EOD een springlading op de bom had aangebracht, is er een vier meter dikke laag zand bovenop gelegd. Deze goede voorbereidingen zorgden voor een veilige ontmanteling.

Jullie hebben goeie mensen met passie voor het werk in dienst. Het is erg prettig en doelmatig samenwerken met Sweco. En de communicatie is top. – Carolien Deen, Projectleider bij Provincie Noord-Holland

Kom in contact met de juiste expert

Laat hier je gegevens achter. Wij zorgen dat je in contact komt met de juiste persoon. Onze experts staan voor je klaar om je te helpen. Voor elke uitdaging, groot of klein.