Dorpsvisie voor een (H)eerlijk Oosterland

Toekomstvisie voor elk dorp

De gemeente Schouwen-Duiveland werkt voor elk dorp aan een toekomstvisie. Zo’n visie helpt om keuzes te maken over ontwikkelingen zoals woningbouw, mobiliteit en klimaatopgaven. Het zorgt ervoor dat je alles op de juiste plek en in de juiste volgorde realiseert, passend bij het unieke karakter van het dorp. Oosterland, een dorp aan de oostzijde van Schouwen-Duiveland met een sterke sociale verbondenheid en ondernemerschap, had zo’n visiedocument nog niet. De dorpsraad drong hier actief op aan, want de komende jaren staat het dorp voor belangrijke keuzes. De gemeente ontwikkelt namelijk nieuwe woningen, toekomstbestendige voorzieningen plus een veilig en aantrekkelijk dorpshart. Om deze ontwikkelingen te bundelen en richting te geven, stelden wij, samen met de gemeente en de inwoners, de dorpsvisie ‘(H)eerlijk Oosterland’ op. Sweco  begeleidde dit proces en vertaalde de ideeën en wensen naar een gezamenlijk plan.

Wandeling met dorpsraad 

Een dorpsvisie biedt houvast voor gemeente, inwoners, ondernemers en verenigingen: het is geen vast eindbeeld, maar een gezamenlijk toekomstperspectief dat stap voor stap wordt uitgewerkt in haalbare projecten. Belangrijk is dat de visie vanuit het dorp zelf is ontwikkeld en breed wordt gedragen. Wij zijn het traject gestart met een bijeenkomst met de dorpsraad en een projectgroep vanuit de gemeente. Gezamenlijk hebben we een wandeling door het dorp gemaakt om te zien waar kansen en knelpunten liggen. Zo zagen we bijvoorbeeld dat het centrale plein zijn functie en glans verloren heeft en dat de entree van het dorp geen recht doet aan de bijzondere kwaliteiten van Oosterland. 

Visiekaart geeft richting

Tijdens het proces hebben wij veel belanghebbenden gesproken. De dorpsraad was een belangrijke bron van informatie en daarnaast spraken we met ouderen, ondernemers, verenigingen en scholen in Oosterland. Na een gedegen analyse van het dorp, de bestaande plannen, de kansen en knelpunten hebben wij in een visiekaart richting gegeven voor de mogelijke ontwikkelingen in Oosterland. Tijdens inloopbijeenkomsten hebben we onze ideeën gepresenteerd en inwoners naar hun voorkeuren gevraagd. De reacties zijn meegenomen in de definitieve dorpsvisie (H)eerlijk Oosterland.  

De kracht van dit project is dat het écht vanuit het dorp komt. En – eerlijk is eerlijk – als je er zo intensief mee bezig bent, ga je vanzelf van Oosterland houden. – Miranda van der Neut, stedenbouwkundig ontwerper bij Sweco

Botsende belangen bij natuurgebied

Bij een project als dit is het een uitdaging om de verschillende belangen (soms tegenstrijdig) en verschillende visies bij elkaar te brengen. Zo ligt Oosterland tegen een prachtig natuurgebied, dat niet toegankelijk is voor bezoekers. Dat gebied ligt bovendien achter een dijk, zodat bewoners er nauwelijks iets van zien. De stichting die het gebied beheert, wil het landschap ongemoeid laten en geen bezoekers toestaan. In goed overleg met de stichting hebben we toch letterlijk en figuurlijk een opening gevonden. We gaan een doorkijkje realiseren, zodat inwoners en bezoekers een indruk krijgen van het bijzondere stukje ongerepte natuur. De precieze invulling van deze ‘gluurmuur’ moet de komende tijd nog vorm krijgen. 

Varianten voor schaatsbaan

Nog zo’n aandachtspunt in de dorpsvisie is de schaatsbaan. Deze ligt centraal in Oosterland, maar wordt door de zachte winters nog nauwelijks gebruikt. Wij presenteerden drie varianten: 

1. de dorpsboomgaard
2. het groene parkeerterrein
3. multifunctionele schaatsbaan

De laatste optie kreeg van inwoners duidelijk de voorkeur en dus krijgt de locatie een nieuwe toekomst als multifunctionele plek voor sport en ontmoeting. Denk bijvoorbeeld aan een pumptrack, waar het midden van de baan water opvangt en kan dienen als speelse waterzone. De gemeente gaat er bovendien groene parkeerplaatsen realiseren om de druk in het dorpshart te verlichten. Door extra bomen en klimaatadaptieve verharding blijft het terrein groen en uitnodigend. Zo maken we van de schaatsbaan een levendige plek waar sport, spelen, parkeren en ontmoeten samenkomen. 

Inspirerend en uitvoerbaar toekomstbeeld

Het samenbrengen van ruimtelijke wensen, leefbaarheid, mobiliteit en landschap vraagt om brede kennis. Binnen Sweco werkten daarom verschillende disciplines samen, onder meer op het gebied van mobiliteit, fysieke leefomgeving en geodata. Zo ontstond een visie die niet alleen inspirerend is, maar ook uitvoerbaar. Het resultaat is een toekomstbeeld dat duidelijk maakt welke stappen nodig zijn om Oosterland sterker en aantrekkelijker te maken. Met (H)eerlijk Oosterland ligt er nu een gedragen toekomstvisie én een uitvoeringsagenda waarmee de gemeente Schouwen-Duiveland direct aan de slag kan. 

De dorpsvisie (H)eerlijk Oosterland heeft onze verwachtingen ruimschoots overtroffen. Sweco heeft de informatie die wij als dorpsraad al hadden opgehaald uitstekend verder uitgewerkt en omgezet in sterke ideeën voor de toekomst van ons dorp. Het proces was intensief, maar vooral plezierig met een fijne samenwerking tussen dorpsraad, adviesbureau en gemeente. Wij kunnen niet wachten om met de uitvoering van de visie aan de slag te gaan. – Dorpsraad gemeente Schouwen-Duiveland