Sterke Lekdijk: samen sterk aan het werk
Hoog water in onze rivieren
We zien het steeds vaker door klimaatverandering. Toch wonen door groei van de bevolking steeds meer mensen dichtbij de rivieren. Gelukkig hebben we de Lekdijk om een groot deel van de Randstad te beschermen bij hoog water in de Nederrijn en Lek. Uit beoordeling van de Lekdijk in 2017 blijkt dat 55 km versterking nodig heeft. Hoogheemraadschap Stichtse Rijnlanden pakt de dijk aan via het programma Sterke Lekdijk. Het programma bestaat in totaal uit zeven dijkversterkingen voor 2028 en is onderdeel van het Deltaplan Waterveiligheid. Sweco ondersteunt, samen met Arcadis, het hoogheemraadschap tijdens de verkenning- en planuitwerkingsfase voor de dijkversterking tussen Wijk bij Duurstede-Amerongen en Salmsteke-Schoonhoven.
Stabiliteit en piping
Als de noordelijke Lekdijk doorbreekt, kan een groot deel van de Randstad overstromen, waaronder Utrecht tot Amsterdam. Uit beoordeling van deze dijk blijkt dat onder andere verbeteringen op het vlak van binnenwaartse stabiliteit en piping noodzakelijk zijn.
Wat betekent dit?
Bij macro-instabiliteit binnenwaarts kan de dijk aan de landzijde in elkaar zakken, door een te hoge druk in het grondwater onder en achter de dijk. Bij piping stroomt water door of onder de dijk. Hierdoor spoelt zand onder de dijk weg, waardoor de dijk in kan zakken.
Dit zijn echt dijkversterkingsprojecten waarvoor wij dit vak gekozen hebben. Omgevings- en procesmanagers die, samen met experts op het gebied van waterveiligheid en klimaatadaptatie, aan de slag gaan om dit dichtbevolkte stuk Nederland veiliger, natuurlijker en mooier te maken voor nu en in de toekomst. – Arjen van den Ouden, teammanager waterkeringen bij Sweco
Innovatiepartnerschap: samen sterker werken
Het hoogheemraadschap heeft hoge ambities: de dijken emissieloos versterken en innovaties op grote schaal doorontwikkelen en toepassen. Daarom is gekozen voor een verregaande samenwerking met de markt in de vorm van een innovatiepartnerschap.
Hiervoor zijn drie aannemers gelijktijdig geselecteerd voor een raamcontract voor de planuitwerking en realisatie. Sweco adviseert en helpt dit partnerschap. Zo wisselen wij over verschillende projecten informatie en kennis uit over hoe je de dijken beter, sneller, duurzaam en innovatief kunt versterken. Hierbij spelen we een proactieve rol in kennisontwikkeling- en uitwisseling.
De combinatie Sweco-Arcadis helpt ons gedurende het traject met zowel de waterveiligheidsopgave, als het betrekken van de omgeving en de ruimtelijke inpassing van de waterkering in het landschap. Zo werken we samen aan het uiteindelijke doel van het programma: een Sterke Lekdijk die in 2028 voldoet aan de nieuwe normen voor waterveiligheid. – Freek Visser, projectmanager bij Hoogheemraadschap de Stichtse Rijnlanden
Gebruik lokale grondstoffen en bespaar CO2-uitstoot
De verkenningsfase richtte zich op het selecteren van de meest geschikte uitvoeringsmethode voor het versterken van de dijk. Verbetering van de waterveiligheid staat hierbij voorop. Voor een emissieloze uitvoering? Dan moet je een stap verder gaan.
Volgens voorschriften en richtlijnen moet bij een dijkversterking gebruik gemaakt worden van een specifiek soort klei. Deze komt vaak van ver. Het vervoer zorgt voor hoge kosten en veel CO2-uitstoot. Daarom kijken we samen met de aannemers of het mogelijk is om lokale grondstoffen te gebruiken. We ontwerpen hierbij dus grondgestuurd en zorgen voor randvoorwaarden in het dijkontwerp die het mogelijk maken gebiedseigen grond toe te passen.
Elke partij werkt aan het beste voor het project en hierdoor creëren we unieke oplossingen. We zijn echt aan het pionieren. Hoogheemraadschap de Stichtse Rijnlanden heeft waterschappen, het Hoogwaterbeschermingsprogramma, andere overheden en ingenieursbureaus zo bij elkaar weten te brengen dat kennis gedeeld én gebundeld wordt. Zo bereiken we samen een enorme schaalsprong op het gebied van innovatie en circulariteit. – Arjen van den Ouden
kilometer lange dijkversterking
inwoners die we beschermen tegen hoog water
is de versterking klaar en voldoet de noordelijke Lekdijk aan alle huidige normen