Parkeren als een beleving op zich
Parkeergarage Lammermarkt, Leiden
Een gebruiksvriendelijke parkeergarage voor Leiden waar functionaliteit en bouwwijze op een mooie manier samenkomen.
Projectinformatie
Klant
Dura Vermeer – Besix Combinatie Parkeergarages Leiden
Locatie
Leiden
Partner
Dura Vermeer, Royal HaskoningDHV, SPIE-Building System
Expertise
Fotograaf
Ronald Tilleman
De opgave
Voldoende parkeergelegenheid en goede bereikbaarheid zijn belangrijk voor een stad. Daarom krijgt Leiden twee grote ondergrondse parkeergarages in de monumentale binnenstad. Het historisch centrum van Leiden is autoluw. De nieuwe parkeervoorzieningen zorgen voor gemakkelijk vindbare parkeerplekken op een goed bereikbare plek met minder zoekverkeer in het centrum als gevolg.
Design, Build & Maintain
Onder de Lammermarkt zijn 525 parkeerplaatsen gerealiseerd in een maar liefst 22 meter diepe parkeergarage. Om dit te realiseren koos de Gemeente Leiden voor een DBM-contractvorm waarbij zowel het ontwerp, de bouw als het onderhoud door één opdrachtnemer worden uitgevoerd.
In samenwerking met de combinatie Dura Vermeer – BESIX heeft Sweco Architects het ontwerp gemaakt voor de parkeergarage onder de Lammermarkt. In het ontwerp komen functionaliteit en bouwwijze op een mooie manier samen. Bouwen in een monumentale binnenstad vraagt namelijk om extra aandacht voor de omgeving. De cilindrische vorm van de garage vormt niet alleen de basis voor een gebruiksvriendelijke parkeergarage, de compactheid van het volume minimaliseert ook de overlast richting de monumentale bebouwing eromheen.
Om die overlast verder zoveel mogelijk te beperken is er gebruik gemaakt van verschillende omgevingsvriendelijke bouwtechnieken zoals het trillingsarm drukken van damwanden, het boren van ankers en het aanbrengen van betonnen diepwanden. Die 1,2 meter dikke diepwanden gaan tot een diepte van circa 30 meter. Met een diameter van circa 60 meter is er uiteindelijk in totaal ruim 60.000 kubieke meter grond ontgraven. Door de Leidse grachten is een persleiding aangelegd over een lengte van vijf kilometer. De grond is via deze persleiding afgevoerd naar een gronddepot buiten de stad waar het zand weer hergebruikt wordt. Dat scheelde zo’n 2500 heen- en terugritten van vrachtwagens door de Leidse binnenstad.
Een prettige parkeergarage
Hoewel parkeren op zichzelf geen doel is, is parkeren in Parkeergarage Lammermarkt een beleving op zich. De typologie van de ronde parkeergarage maakt dat alle verdiepingen ruimtelijk met elkaar zijn verbonden. Hoewel de diepte hiermee wordt benadrukt en zichtbaar wordt, vormt deze ruimtelijkheid de basis voor een sociaal veilige omgeving die prettig en comfortabel aanvoelt. De licht afgewerkte parkeergarage blinkt uit in functionaliteit en comfort. De routing is helder, de parkeervakken zijn breed en de trappen en liften worden gemakkelijk gevonden. Er is geen kruisend verkeer en met het eenrichtingsverkeer is de verkeersveiligheid maximaal.
In een spiraal rijdt de automobilist naar beneden en komt daarbij vanzelf een lege parkeerplek tegen. Er is dus geen zoekverkeer. Een tijdlijn op de voetpaden begeleidt de voetganger naar de liften en het trappenhuis. Per eeuw zak of stijg je één verdieping. Belangrijke momenten uit de betreffende eeuw zijn afgebeeld op de achterwand van de garage, waar per halve verdieping ruimte is gecreëerd voor een kunstwerk dat de bezoeker meeneemt in de Leidse geschiedenis. Deze illustraties van grafisch ontwerper Tom van der Heiden zijn niet alleen prachtig verhalend maar ze dragen ook bij aan de herkenbaarheid en oriëntatie in de garage. Ze helpen bij het terugvinden van de auto. In de lifthal worden de kunstwerken nogmaals toegelicht met verwijzingen naar plekken in de hedendaagse stad die bezocht kunnen worden.
Als voetganger verlaat men de parkeergarage door een rond paviljoen op het maaiveld. Door middel van een open trap wordt hier een royale verbinding gelegd met de beheerderruimte en de parkeervloer op de eerste verdieping onder maaiveld. Door de gebogen en vijf meter hoge glazen gevel verschijnt de stad Leiden en molen De Valk bij het verlaten van de parkeergarage.
Vernieuwde Lammermarkt
Het entreepaviljoen is integraal onderdeel van de vernieuwde Lammermarkt. Het nieuwe plein is ontworpen door ontwerpbureau Marseille Buiten en wordt een evenementenplein en park tegelijkertijd. De 3 oktoberkermis tijdens het jaarlijkse feest “Leidens ontzet” zal geheel in traditie weer op de Lammermarkt gehouden worden, met tientallen kramen en attracties en vele tienduizenden bezoekers. Bovenop de parkeergarage!
Signing
Naast het ontwerp voor de parkeergarage zelf heeft Sweco Architects, in opdracht van de Gemeente Leiden, ook het ontwerp gemaakt voor de signing in de parkeergarage. Bordjes, pijlen, iconen en verwijzingen zijn als één geheel vormgegeven en sluiten aan bij de vormgeving van de parkeergarage. De signing is terughoudend in kleur, niet schreeuwerig, maar toch duidelijk voor de bezoeker. De oranje achterwand op de parkeervloeren en de oranje vloerranden aan de centrale vide versterken het ruimtelijke karakter van de parkeergarage en geven diepte en kleur aan het interieur.
ESPA Gold Award
Parkeergarage Lammermarkt is onderscheiden met de ESPA Gold Award. De ESPA (European Standard Parking Award) is een onderscheiding die namens de EPA (European Parking Association) wordt verstrekt. De Gold Award wordt uitgereikt aan garages met een excellente score op het gebied van veiligheid, kwaliteit en klantvriendelijkheid.