De Groene Loper van Maastricht: Wonen in een energieleverende wijk op de A2.

Zuinig omgaan met energie is van groot maatschappelijk belang. De energietransitie vergt een substantiële reductie van de huidige CO2-uistoot. Om dit te bewerkstelligen wordt de lat steeds hoger gelegd. CO2-reductie is mooi, CO2-absortie is beter. Zonnepanelen, warmtepompen en hoogwaardige isolatiematerialen: alles wat eraan bijdraagt om heel Nederland in 2050 energieneutraal te laten zijn. Wonen aan de Groene Loper past bij een gezonde, duurzame levensstijl. Energieneutraal zijn is hierbij een belangrijk doel.

De snelweg weggewerkt in een tunnel en een duurzame wijk erbovenop. Maastricht is hard op weg om deze hoge ambitie waar te maken. De A2 ging eind 2016 ondergronds. De ruimte die daardoor ontstond, wordt nu gebruikt voor  nieuwbouw. Een van de belangrijkste kenmerken van de wijk is dat het een hoge ambitie heeft op het gebied van leefbaarheid, duurzaamheid en gezondheid.  Hoe ontwikkel je zo’n gebied? Projectbureau A2 Maastricht heeft Sweco gevraagd om de mogelijkheden voor een energieleverende gebiedsontwikkeling in kaart te brengen.

Energieneutraal wordt energieleverend

Tot nu toe is energieneutraal worden de hoogste ambitie van veel provincies en gemeentes. Maar het onderzoek in Maastricht gaat een stap verder: De energieleverende Groene Loper . Sweco onderzocht of zo’n energieleverend gebied mogelijk is. De conclusie is veelbelovend. Het gebied heeft de potentie om meer energie op te wekken dan te verbruiken. En dat maakt dit project uniek in Nederland en voor zover bekend in Europa. Tot nu toe was ‘nul-op-de-meter’ namelijk het hoogst haalbare.

Stroom voor De Groene Loper

1000 woningen worden er gebouwd in het project De Groene Loper. Voor elke woning is het verwachte energie verbruik en de verwachte opwek via zonnepanelen in kaart gebracht. Bovenop het aantal kilowattuur voor alle woningen komt 10 procent extra voor de omgeving. Denk bijvoorbeeld aan straatverlichting. Hoeveel kilowattuur stroom heeft deze wijk nodig? Uit de berekeningen blijkt dat dit op jaarbasis 3.906.465 kWh (3,9 gigawattuur) is.

Mogelijkheden voor duurzame energie

Sweco heeft in opdracht van het projectbureau een businesscase opgesteld. Het resultaat is een Energiekansenkaart waarop de 10 meest kansrijke opties voor extra opwekmogelijkheden, in beeld zijn gebracht en berekend. Naast energieopwekking via daken van woningen, zijn er nog diverse mogelijkheden waar dat kan. Zonnepanelen op de geluidswal langs de A2 en energie opwekken op het dak van parkeervoorzieningen bijvoorbeeld.

Kosten en baten energieleverend gebied

Hoeveel energie levert elke kans op? Welk percentage van de ambitie wordt behaald en wat zijn de kosten en terugverdientijd? De antwoorden op deze vragen heeft een onderzoeksteam onder leiding van Sweco uitgewerkt. De Groene Loper heeft de potentie om een GPR-score van 8 te halen, op een schaal van 1 tot 10. Het project scoort dus bijzonder hoog op de punten energie, milieu, gezondheid, gebruikskwaliteit en toekomstwaarde.

Op de door Sweco opgestelde financiële modellen en berekeningen, is door Finquiddity Vermogensbeheer in opdracht van Provincie Limburg een second opinion uitgevoerd. Belangrijke conclusies hiervan zijn dat de ‘Energieleverende Groene Loper is een zeer ambitieus plan, dat indien gerealiseerd met recht een voorbeeld kan zijn voor Nederland en Europa.’ en ‘Het rapport en de ondersteunende berekeningen zijn gedegen tot stand gekomen.’

CO2-neutrale gebiedsontwikkeling positief

5.683.541 kWh (5,6 GWh) is de hoeveelheid stroom die De Groene Loper op jaarbasis zou kunnen opwekken, bovenop de opwek door zonnepanelen op de woningen zelf. Daarmee wordt de benodigde energie voor de wijk ruimschoots overschreden en ontstaat zelfs een energieoverschot van ca. 1,8 GWh. Dit overschot kan bijvoorbeeld worden gekoppeld aan de energievraag in de nabije omgeving of teruggeleverd worden aan het net. Het totaalplaatje laat dus duidelijk zien dat we een stap verder kunnen gaan dan in CO2 neutrale gebiedsontwikkeling. Nieuwe mogelijkheden om nog energiepositiever te worden en CO2-uitstoot verder terug te dringen, worden intussen verkend. Want na het haalbaarheidsonderzoek van de energiekansen die er nu liggen, gaat het doorontwikkelen van de wijk natuurlijk verder.