Bruggenbouwers van de toekomst

IJburg verrijkt door culturele kunstwerken

IJburg kent tientallen bruggen. Kenmerkend voor het Amsterdamse gebied zijn de sterk architectonische bruggen. Deze civiele kunstwerken zijn, mede door deze markante verschijning, ook culturele kunstwerken geworden. Voor de verbinding tussen Haveneiland, Centrumeiland en Strandeiland, zullen nog eens drie grote bruggen worden gerealiseerd. Sweco werkt, in opdracht van de gemeente Amsterdam, mee aan het ontwerp, voorbereiding en realisatie van deze nieuwe bruggen.

Kennis uit de markt

Sweco werkt met de gemeente samen in een integraal projectteam en levert zo kennis en expertise voor het project-, contract- en omgevingsmanagement. Voor brug ‘2125’en de paviljoens en parkeerinrit nabij brug ‘2080’ levert Sweco ook het technisch management. Dit vraagt niet alleen om de technische expertise, maar ook om als kritische gesprekspartner mee te denken zodat de ontwerpen maakbaar, haalbaar en binnen de gestelde randvoorwaarden tot uitvoering komen.

Voor brug 2125 is een referentieontwerp gemaakt dat door de architect (Benthem Crouwel Architecten) verder uitgewerkt is in een beeldkwaliteitsplan, vervolgens wordt door de aannemer getoetst en geoptimaliseerd tot een definitief ontwerp. Zo wordt de kennis uit de markt gehaald en gelijk toegepast. Hiermee ontstaat optimale kwaliteit en efficiency.

Duurzaam in brede zin

De bruggen zijn voor de ontsluiting van cruciaal belang. En daarnaast ook toonzettend in uitstraling. Belangrijk voor verkeersdoorstroming voor auto, tram, fietsers en voetgangers en de doorvoer van de nutsvoorzieningen naar de eilanden. Maar ook dragen de bruggen op meerdere manieren bij aan duurzaamheid in brede zin. Zo is bij elke brug gedacht aan behoud van biodiversiteit door voorzieningen voor dieren te treffen. Denk aan nestmogelijkheden voor vogels, beschutting voor vleermuizen en oversteekmogelijkheden voor andere kleine dieren. Daarnaast worden de bruggen weliswaar in staal en beton uitgevoerd, maar door te werken met BIM en voortdurend optimalisatiemogelijkheden te zoeken, ontstaat een ‘slank ontwerp’. Materiaal en uitvoering zijn zo op efficiënte wijze ingestoken. Het hemelwater op de bruggen wordt afgevoerd naar de eilanden waar het via de infiltratieriolen wordt teruggebracht in de grond.

De toegevoegde waarde van BIM heeft zich in deze projecten op IJburg opnieuw bewezen. De kracht van BIM is het samen werken vanuit één uniform informatiemodel; een ‘must’ voor partijen die vanuit verschillende landen en organisaties werken. De virtuele BIM-omgeving maakt het onder andere mogelijk om efficiënt met elkaar samen te werken, aantoonbare kwaliteit te leveren en eventuele ontwerpenfouten veel sneller inzichtelijk te hebben. Mensen hebben realtime toegang tot 3D-modellen waarin ook een niet-technische klant zijn feedback op eenvoudige wijze kan geven. Dit helpt bij het verbeteren van het ontwerp. Doordat we, ruim voordat we met COVID-19 te maken kregen, al volledig digitaal werkten waren we goed op elkaar ingespeeld. COVID-19 leverde bij onze projecten daarom geen problemen op. De projecten in Amsterdam dienden gelijk als voorbeeld hoe je digitaal goed met elkaar kunt samenwerken. – Ronnie Lauxen, Informatiemanager bij Sweco

Ontwerp voor de toekomst

De tientallen bruggen op IJburg, waarvan deze drie deel van uitmaken, zijn ingedeeld in verschillende bruggenfamilies: sommige ondersteunen de hoofdstructuur, voeren over buitenwater, dwarsgrachten of betreft de verbinding tussen de hoofdeilanden. Die laatste categorie is allemaal ontworpen door architectenbureau Grimshaw uit Londen. Het kenmerkende golvende staal en de belijning keert zo op verschillende locaties terug. Zo ook bij de twee nieuwe bruggen waar Sweco in samenwerking met het ingenieursbureau van Amsterdam nu aan werkt, bekend onder de werknamen ‘brug 2060 en 2080’. Kennen de bruggen in deze fase nog onpersoonlijke nummers, dat zal straks wijzigen. De toekomstige namen voor burg ‘2060’wordt de Annemie Wolff-brug en voor brug ‘2080’wordt dat de Lee Miller-brug. Eerder genoemde brug ‘2125’ zal de naam Gerda Taro brug gaan dragen.

Toekomstvast

De bruggen zijn niet alleen vanwege deze kenmerkende architectuur bijzonder. Ook speelt de brug alvast in op de toekomst. Het wegdek ervan ligt vrij hoog en vloeit van brug over op land, waardoor er ruimte ontstond voor paviljoens en een parkeerinrit bij  het landhoofd. Het casco en de installaties van de paviljoens zijn alvast meegenomen in het ontwerp- en realisatieproces, waarna in de toekomst een passende functie voor deze ruimtes kan worden gevonden. Zo ontstaat flexibiliteit naar de toekomst toe. De paviljoens zijn gesitueerd rondom de entree van de parkeergarage die direct achter het  landhoofd van brug 2080 is gesitueerd op Strandeiland. Zo ontstaat een integratie van infrastructuur en gebouw, waarbij expertises als technisch ontwerp en geotechniek bijeen komen.