Van informatie naar wijsheid
5 vragen aan Stephan de Gelder
Dagelijks analyseert data scientist Stephan de Gelder miljoenen datapunten uit sensoren. Het interessante is, de data ‘vertellen’ hem van alles. Hoe bruggen zich houden, of er dringend onderhoud nodig is aan gebouwen. Door digitalisering begrijpen we het gedrag van assets steeds beter en wordt voorspellend onderhoud mogelijk.
Wat doet een data scientist?
“Kort gezegd, als data scientist maak je van data informatie en van informatie kennis. En (lachend) van die kennis maak je wijsheid. Mijn specifieke rol is het bestuderen van data die over de tijd heen wordt verzameld op bijvoorbeeld trends, invloed van seizoenen of temperatuur. Met deze kennis kunnen we klanten slimmer laten nadenken over wat zij beheren. Voor alle assets.”
Waar metingen of inspecties eerder een jaarlijks ‘moetje’ waren, bewegen we nu meer richting de risicogestuurde analyse. Nu kunnen we echt laten zien wat bijvoorbeeld een tunnel overdag en ‘s nachts, onder invloed van verschillende factoren, doet. Het allerleukste vind ik dat de klant op basis daarvan beslissingen gaat nemen.
Wat maakt je zo enthousiast?
“Wat ik heel leuk vind is dat beheerders hun assets steeds beter leren kennen. En dat kan van alles zijn! Denk aan een brug waarvan we het materiaal nog niet goed genoeg kennen, zoals de biocomposiet fietsbrug in het Friese Ritsumasyl of een gebouw, zoals de Oude Kerk in Delft die helemaal scheef staat. Maar ook bijvoorbeeld een tunnel in een gebied waar snel verzakking optreedt, zoals bij de Kiltunnel in Dordrecht.
Waar metingen of inspecties eerder een jaarlijks ‘moetje’ waren, bewegen we nu meer richting de risicogestuurde analyse. Nu kunnen we echt laten zien wat bijvoorbeeld een tunnel overdag en ‘s nachts, onder invloed van verschillende factoren, doet. Het allerleukste vind ik dat de klant op basis daarvan beslissingen gaat nemen. Jaarlijks een onderhoudsploeg laten komen is misschien wel helemaal niet nodig. Je gaat ingrijpen wanneer er iets gebeurt, omdat je dat al van te voren weet. Veel efficiënter en financieel voordeliger.”
Miljarden metingen per jaar, hoe word je daar wijs uit?
“We verwerken alle data tot een inzichtelijke presentatievorm. Dit kan bijvoorbeeld een grafiek of een 3D-model zijn. Bij uitvoerige analyses maken we een script, waarmee je berekeningen per jaar of per maand kunt maken. Of je haalt de invloed van bijvoorbeeld temperatuur of van wind eruit. De data kan je allemaal tegen elkaar afzetten. Data die eruit springen (pieken) kun je eruit filteren, en ga zo maar door. De Oude kerk in Delft gaat heel langzaam steeds schever staan. Op een gegeven moment verzakte een pijler ineens een millimeter. Dat zie je direct terug in de grafieken. Wij kunnen dan kijken ‘Wat doet de grondwaterstand op dat tijdstip? Wat deden de trillingen op dat tijdstip? Is er iets bijzonders gebeurd? Of heeft wellicht de aanleg van de spoortunnel er nog iets mee te maken?”
Hoe zie je jouw vakgebied veranderen?
“Je ziet dat daar waar metingen handmatig met apparaten werd gedaan, dat tegenwoordig steeds vaker met sensoren gebeurt. Al tijdens de bouw worden de sensoren en kleine computertjes in de assets verwerkt. Dat is echt een verandering. Door de data krijgen we steeds meer kennis hoe assets zich gedragen. En daar kunnen we op gaan sturen. Digitalisering maakt voorspellend onderhoud mogelijk.
De mens blijft nodig, maar krijgt wel een andere rol. De kern van ons werk gaat draaien om het verbinden van informatie én daar zinnige dingen over zeggen. Wij kunnen klanten goed helpen om al die data bij elkaar te krijgen. Ook hebben we inhoudelijke experts keihard nodig om iets over de betreffende asset te kunnen zeggen. Gelukkig hebben we die bij Sweco op zo’n beetje elk vakgebied in huis. Daar zit onze kracht.”
Wat zie jij als de grootste kans van digitalisering?
“Digitalisering biedt ons de kans om meer te gaan denken in levensduur dan alleen in het maken van iets. Het versnelt de omslag naar een duurzame en circulaire economie. We leren steeds meer over eigenschappen van assets en de levensduur daarvan, zodat je slimmere keuzes kunt maken. Geen materiaal verspillen, maar assets zo lang mogelijk behouden.
Maar ook efficiënter omgaan met beheer en onderhoud. Het kan allemaal veel slimmer. Je ziet alles om je heen ‘smart’ worden: steden, gebouwen, bruggen, klimaat, energieverbruik. Alles wordt slim omdat we alles inzichtelijk krijgen. Dit is een ontwikkeling die zich steeds verder doorzet en waar je als organisatie ook op wilt inhaken. Dit zal de toekomst worden voor alle vakgebieden waar we ons in binnen- en buitenland mee bezig houden; van infra tot industrie en van energie tot bodem.”
Door digitalisering kennen we en begrijpen we het gedrag van de assets steeds beter.
