5 vragen aan Thijs van Brakel
Slim en effectief verduurzamen van vastgoed
Binnen nu en 30 jaar moeten alle gebouwen in Nederland energieneutraal zijn. Een enorme opgave. We zijn pas sinds enkele jaren op grote schaal met deze transitie bezig. Geen wonder dat je als bezitter van een gebouw of gebouwenportefeuille geen idee hebt waar je moet beginnen. Iemand die met deze opgave wel raad weet is Thijs van Brakel. Als adviseur duurzame gebouwen, energiestrategie en financiën helpt hij gebouwbezitters te verduurzamen zonder dat ze diep in de buidel hoeven te tasten. Win, win dus.
1. Vertel, wat maakt dit vraagstuk zo lastig voor gebouweigenaren?
“Het begint al met de vraag: ‘waar moet ik beginnen?’. De portefeuille van een gebouweigenaar omvat vaak zo’n honderd gebouwen. Gebouwen met heel verschillende functies die je moeilijk met elkaar kunt vergelijken. Denk aan verschillende bouwjaren en logischerwijs totaal verschillende bouwkundige en installatietechnische situaties. Daarnaast is het de vraag wat de staat van het onderhoud is en de daaraan gekoppelde onderhoudsplanning. Allemaal verschillende vragen die je per gebouw moet beantwoorden om verduurzaming te kunnen realiseren. Het verkrijgen van het totaaloverzicht blijft hierdoor voor een gebouweigenaar een grote uitdaging.”
2. Als je je portefeuille wil verduurzamen, is daar een standaard aanpak voor?
“De vraag van de klant is vaak ‘welke stappen moeten we gaan zetten? En wat is het meest efficiënt?’ Belangrijk is dan om eerst helder te hebben waar je heen wilt, en nog belangrijker is de vraag ‘waar sta ik nu?’. Op basis daarvan kun je een aanvliegroute gaan kiezen die het beste bij jou en het gebouw of de gebouwportefeuille past. Het hangt af van de portefeuille, ambities, beschikbare middelen en mensen. Maatwerk is noodzaak.”
3. Waar zie je de meeste besparingspotentie?
“In algemene zin zit dat in het aardgasverbruik en op gebouwniveau zit dat bij uitstek bij de zwembaden. Het elektriciteitsnet wordt de komende 30 jaar flink verduurzaamd en om uiteindelijk energieneutraal te kunnen worden moet men in bijna alle gevallen van het aardgas af. De zwembaden hebben een hoog verbruik, zeker als het zwembad wat ouder is. Je kunt daar dus enorm besparen. Daarnaast hebben gebouwen met een hoge bezettingsgraad ook veel potentie. Denk bijvoorbeeld aan een multifunctionele accommodatie als De Drie Linden in Breda. Verder scoren kantoorgebouwen vaak goed. Door het aanpakken van ventilatie en verlichting kun je veel winst pakken. Bij het verduurzamen is het binnenklimaat een belangrijk aandachtspunt door de hoge warmteproductie van personen, computers en apparaten.”
4. Welke ervaringen kun je ons meegeven?
“Bekijk je vraagstuk allereerst met een integrale blik. Dus breder dan alleen energie. Als je toch gaat verduurzamen, neem dan meteen de aspecten asbest, COVID-19, brandveiligheid, comfort en binnenklimaat mee. Als tweede zou ik adviseren om je verduurzamingsopgave te koppelen aan het onderhoud van gebouwen. Hierdoor kun je slimme combinaties maken waarmee je een deel van de verduurzaming kunt betalen. Daarnaast, neem alle stakeholders (beslissers, maar ook gebruikers) tijdig mee in je plannen en zorg voor afstemming en goede informatie. Dat zorgt voor draagvlak en efficiëntie. En tot slot, maak de verduurzamingsplannen voor de eerste 5 jaar concreet en voor de langere termijn op hoofdlijnen; dit maakt het behapbaar. De omvang van de vastgoedportefeuille is bovendien vaak onzeker. Kies voor effectieve en vooral toekomstbestendige verbetermaatregelen.”
5. Wat maakt jou zo enthousiast?
“Het veranderende karakter van mijn werk. Denk alleen al aan alle verschillende type gebouwen. Van stadshuizen, scholen, zwembaden en kantoren tot musea, buurthuizen, brandweerkazernes en bibliotheken. Hier zit overal een groot besparingspotentieel en elke keer is een andere slimme truc nodig om dit te bereiken. En je moet dit echt samen met je klant doen, anders ga je niet slagen. Met mijn werk zorg ik ervoor dat ik de klant een stap verder breng en Nederland een stukje duurzamer maak. Klinkt als een topbaan, of niet?”
Bekijk ook onze analyse Energie Strategie Atlas. In dit rapport vind je overzichtelijk de energielabels van de 15 grootste Nederlandse gemeenten. Hoe staan ze ervoor? En waar liggen kansen?