Leeftijdsgrens fatbikes juridisch niet haalbaar

Het invoeren van een minimumleeftijd voor fatbikes is op dit moment juridisch niet makkelijk haalbaar. Dat blijkt uit onderzoek van Sweco in opdracht van het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat (IenW). Het is moeilijk om juridisch onderscheid te maken tussen fatbikes en andere e-bikes. In een pakket maatregelen om overlast te voorkomen, is een leeftijdsgrens voor alleen fatbikes daarom niet mogelijk.

In het onderzoek is eerst bekeken of fatbikes een andere juridische status kunnen krijgen dan andere e-bikes, gebaseerd op banddikte. Binnen het LEV-kader (Licht Elektrische Voertuigen) is dit echter geen optie, omdat dikkere banden niet aantoonbaar leiden tot een onveiliger voertuig of onveiliger weggedrag. Daarnaast is handhaven moeilijk en zou de maatregel met kleine aanpassingen omzeild kunnen worden.

Het onderzoek richtte zich vervolgens op de invoering van een minimumleeftijd voor álle e-bikes. Sweco stelt vast dat een dergelijke maatregel de zelfstandige mobiliteit van met name middelbare scholieren in niet-stedelijke omgevingen kan beperken. Dit kan impact hebben op ongeveer 32.000 leerlingen die langere fietsafstanden afleggen en geen alternatief hebben voor het openbaar vervoer. Daarnaast zouden ook zo’n 28.500 leerlingen in stedelijke gebieden getroffen worden.

Adviseur veilige mobiliteit Hans Drolenga: “In het onderzoek zien we ook mogelijke positieve effecten van de invoering van een minimumleeftijd voor álle e-bikes, zoals een toename van fysieke inspanning onder scholieren. Toch zou de impact onder leerlingen die elke dag langere fietsafstanden naar school moeten afleggen groot zijn. Deze groep zou dan moeten lijden onder de aanpak van overlast van een kleine groep fatbikegebruikers”.

Directe aanleiding voor het onderzoek in opdracht van IenW, is een motie van Tweede Kamerleden Pieter Grinwis (CU) en Olger van Dijk (NSC). Zij vroegen de minister om voor 1 april met een ‘aanvalsplan fatbikes’ te komen: een breed pakket aan maatregelen om de overlast te beperken met daarin een stevig handhavingspakket, een opvoerverbod en mogelijk dus ook een minimumleeftijd.

Sweco beveelt in het onderzoek aan om ook in de toekomst grootschaliger snelheidsmetingen uit te voeren en ongevalscijfers te verzamelen om verschillen in risico tussen leeftijdsgroepen en vervoerswijzen verder te vergelijken. Hiermee kan worden gemonitord of het huidige beeld van rijsnelheden en verkeersveiligheidsrisico’s verandert ten opzichte van de huidige situatie.

Nick Renooij

Head of Press